Jak wiadomo, system przewodowy zastosowano najwcześniej dla masowej radiofonizacji w ZSRR. Pojawił on się tutaj w 1924 r. w Moskwie, zaś w 1925 r. w Leningradzie. W Holandii radiofonia przewodowa Istnieje od 1925 r.t w Anglii od 1927, zaś w Szwajcarii, Niemczech i in. od 1932 r. Pierwszy radiowęzeł dużej mocy ustawiony w Domu Związków w Moskwie obsługiwał głośniki w klubach robotniczych najwięk-• szych fabryk moskiewskich. Z biegiem czasu szybko powstawała sieć radiowęzłów, podległych Komisariatowi Łączności. Prócz nich powstawały radiowęzły fabryczne, radiowęzły w dużych zakładach pracy, sow-chozach, stacjach maszynowo-traktorowych. W 1934 r. ilość radiowęziów wynosiła w ZSRR — 6-000, gdy tymczasem w Anglii zaledwie 225. Dalszy wzrost nie uległ zahamowaniu. W caągu 5 lat (1934—1939) ilość abonentów wzrosła o 130%, w Anglii zaś tylko o 65%. Ilość radiowęzłów w 1941 r. wynosiła już 11.000. Równocześnie powiększała się jeszcze szybciej moc aparatury. Charakterystyczną wielkością jest tu moc przy-padająca na jeden (głośnik abonencki. Wynosiła ona: w 1928 r. — 40 mW. w 1933 r. — 100 mW, w 1941 r. — 283 mW.
Technika radiofonii przewodowej ulegała i ulega ciągłym udoskonaleniom. Od słabych kilkunasto-wa-•towych i byle jak skompletowanych aparatur dokonano przejścia do specjalnie skonstruowanych, typowych bloków wzmacniakowych. ze skomplikowanymi urządzeniami rozdzielczymi i kontrolno-pomiarowymi. o mocy dochodzącej dziś do 60 kW.
Pierwsze audycje z radiowęzłów słuchane były na słuchawki, później na głośniki elektromagnetyczne, typów dziś jeszcze popularnych jak np. „Zairla" lub „Rekord". Od 1933 r. coraz szerzej wprowadzane są głośniki dynamiczne ze stałym magnesem. Od 1934 r. powszechnie wprowadza się regulator siły głosu.
Również dużym zmianom uległy sieci przewodowe. Pierwsze prymitywne układy, składające się ze wzmacniacza, pary przewodów i bezpośrednio do nich przyłączonego głośnika, ustąpiły miejsca ogromnym i roz-
budowanym sieciom, z centralną stacją, zasalającą przy pomocy specjalnych linii podstacje wielkiej mocy. Stąd energia rozchodzi się liderami o napięciach 120 a 240 V do linii abonenckich. Zastosowanie ograniczników umożliwia lokalizację uszkodzeń. System dwuczłonowy pozwolił na budowę dłuższych  linii i przyłączanie do radiowęzłów oddalonych, głównie wiejskich miejscowości. W stadium eksperymentów jest już układ trójczłonowy.
Po ogromnych zniszczeniach wojennych sowiecka radiofonia przewodowa dźwignęła się juz zupełnie i w 1950 r. sieć odbiorcza przewyższy o 75% stan przedwojenny.    Zagadnienie    radiofonizacji    wsi    stoi
w ZSRR na czołowym miejscu, zwłaszcza że podczas wojny, w związku z okupacją, ilość punktów odbiorczych na wsi znacznie się zmniejszyła. Hasłem dnia jest dotarcie w 1950 r. do każdej wsi, czy to za pomocą przewodów, czy odbiornika.
Moc radiowęzłów w ciągu pięciolatki wzrośnie trzykrotnie. Równocześnie dokonuje się przebudowa i modernizacja aparatury i sieci. Między innymi linie podmiejskie i wiejskie będą częściowo prowadzone podziemnym kablem w chlorwinilowej izolacji.
Do osiągnięć technicznych radiofonii przewodowej w znacznym stopniu przyczyniło 9ię poważne ustosunkowanie się instytucyj naukowych do zagadnień związanych z tą dziedziną. Ogromną ilość prac i badań przeprowadził Centralny Instytut Naukowo-Badawczy Ministerstwa Łączności, jego oddział leningradzki, Instytut Odbioru Radiowego i Akustyki Ministerstwa Przemysłu Środków Łączności. W Akademii Łączności im. Podbielskiego, w Instytutach Inżynierów Łączności: Moskiewskim, Leningradzkim i Odesskim powstał szereg katedr radiofonii przewodowej. Schematy, konstrukcje, systemy i projekty, normy i przepisy są w dużej mierze dziełem tych instytucyj naukowych i wybitnych specjalistów, którzy nie zawahali się przejść z innych zaawansowanych dziedzin radiotechniki do nowej i pozornie prostej dziedziny, jaką była radiofonia  przewodowa.                                        J. B.

RADIOAMATOR 1948r.